2009/06/22

Críticas



"O problema da crítica é que non toda é profesional. Unha cousa é falar da xente da Universidade, como Arturo Casas ou Dolores Vilavedra ou María Xesús Nogueira, ou veteranos dos medios de comunicación, como Eyré, e outra moi distinta é falar dos que de súpeto, un día, empezan a publicar nos xornais e con catro brochadas despachan unha obra."
Marilar Aleixandre

Concordo parcialmente co que sostén Marilar Aleixandre, iso si, faría unhas cantas puntualizacións:

Profesional, o que se di profesional, creo que no SLG non contamos con ninguén, eu polo menos non sei de ningún caso de alguén que viva da crítica literaria.

Para min a crítica literaria galega dividiríase en dous grandes grupos: a crítica especializada e os outros.

Teriamos un primeiro grupo onde, efectivamente, podemos sinalar uns cantos casos de persoas cunha formación incuestionable, a maioría delas situadas na universidade, que virían realizar o que eu denominaría “crítica especializada”, se se me permite a etiqueta para diferencialas daquelas pertencentes ao grupo seguinte. As producións destas autoras e autores distinguiríanse por tres factores:
- Polo xeral aparecen en publicacións especializadas.
- Requiren dunha extensión textual máis ampla que permite unha maior análise das obras.
- Adoitan dirixirse a un lector culto que domina, ou cando menos coñece, as claves do discurso crítico.

Fronte ao anterior, temos un segundo grupo, ao que poderiamos denominar “os outros” que abranguería o resto da produción crítica para a que podemos sinalar as seguintes características:
- Na autoría atopamos mesturadas persoas cunha formación notable con outras que practicamente carecen dela (como é o meu caso).
- Non dispoñen dunha extensión textual ampla de xeito que polo xeral se teñen que cinguir a formatos xornalísticos curtos bastante limitadores.
- Normalmente a forma de publicación é a través da prensa en artigos inseridos en suplementos culturais específicos ou directamente nas páxinas de cultura dos periódicos.
- En moitas ocasións o seu obxectivo está a medio camiño entre a difusión da obra e a súa valoración crítica.
- Adoitan dirixirse ao lector medio consumidor de xornais, unha persoa sen unha formación crítica especializada.

Persoalmente, gústanme os textos que me informan de lecturas como o fan os meus amigos, creo ademais que no público lector de xornais debe de haber unha porcentaxe importante de persoas que desexan que lles fales dos libros desoutra maneira, que queren saber que libro lles recomendas para ir á praia, cal está ben para ter unha visión diferente da guerra civil e cal para agasallar ao seu sogro que non le nada. Para min esa é a maioría do mercado e é a esas persoas a quen temos que gañar para o mercado cultural galego. Unha cousa non ten por que ser incompatible coa outra, as dúas son necesarias, ao mellor resulta que deberiamos empregar diferentes conceptos para designar producións que ás veces só teñen en común o feito de se basearen en textos escritos.

Ser novo nun labor ten as súas desvantaxes e é certo que a inexperiencia tamén pode levar a cometer a inxustiza de xulgar de xeito errado o traballo dos outros, iso é inevitable, neste sentido só nos servirá de axuda pensar que obramos de boa fe. Pero tamén hai que dicir, que nunca vin a ningunha escritora nin escritor queixarse dunha crítica que falase ben dunha obra súa aínda que non estivese ben argumentada ou fixese lecturas erradas do texto.

Como a crítica de Marilar Aleixandre non leva nome e apelidos doume por aludida en canto participo no Faro da Cultura de Faro de Vigo desde o comezo do suplemento sen ter maior formación que a miña condición de filóloga e profesora en ensino medio. Fágoo porque tamén me parece mal facer como que non se dixese nada, creo que actuar dese xeito é minusvalorar a opinión dunha autora a quen lle teño o maior dos respectos e ademais estou segura de que se fose un escritor quen tivese dito o mesmo nun medio de comunicación quizais estariamos a estas alturas vendo algunha que outra reacción.

2009/06/18

Xoga con Fervello


Chega un novo recurso publicado pola Secretaría Xeral de Política Lingüística.
Trátase dun conxunto de 11 xogos para nenos e nenas de 3 a 5 anos estruturados a través de 4 unidades e protagonizados por Fervello (un morcego), Fuco (un neno), Xana (unha nena) e Farragús (un can). Neles trabállanse as habilidades básicas nestas idades: memoria visual, auditiva e numérica, atención, coordinación óculo-manual, asociación, razoamento, discriminación, linguaxe, corpo humano, imaxinación e creatividade.
Xoga co Fervello ofrece tamén unha sección de descargas na que se poden atopar debuxos para colorear, debuxos para recortar, un protector de pantalla e dous fondos de escritorio.
Unha característica interesante se é ben xestionada, é a posibilidade de se poñer en contacto con quen xestione o mantemento da aplicación a través de mensaxería.
Conta tamén cunha guía descargable en PDF onde se explica o funcionamento dos diferentes xogos e se nos ofrecen unha serie de consellos para unha utilización correcta do ordenador por parte das nenas e nenos.
Bótase en falta a existencia na aplicación dunha páxina de créditos onde lles poidamos poñer nome ás persoas responsables do que estamos a utilizar, tanto a quen teña a autoría como a todas e todos aqueles profesionais (debuxantes, dobradores, etc.) que colaboraron na elaboración do produto final.
É mágoa non saber da autoría deste material coma doutros que publica a consellaría e bótase tamén en falta unha páxina de créditos.

2009/06/14

Antoloxía do disparate Xuño 2009 - 1

Abrimos unha a nova temporada Xuño 2009 de antoloxía do disparate cun par de exemplos que me envía a miña amiga Mar Hermida.

PREGUNTA:
Cales son as partes nas que se pode dividir a estrutura dun conto?
RESPOSTA: Encabezamento, corpo e pés.

PREGUNTA:
Como pode ser o final dun conto? Explícao.
RESPOSTA: O final pode ser con puntos suspensivos ou un final normal que acabe ben ou mal (sen puntos suspensivos).

2009/06/13

Eu tamén quero ser optimista

Mentres eu fago quilómetros déixovos para a fin de semana un texto recuperado da muller do momento, Rosa Aneiros, publicado no blog da Editorial Galaxia o 7 de abril de 2009 e que fala do optimismo que necesitamos.
_____


Optimismo
"Son optimista. Porque quero e porque me dá a gana. Porque o esforzo e as angueiras de tantas persoas que nos precederon non poden ser de balde. Porque creo que os discursos políticos enzoufan as preocupacións pero atrás diso non hai nada. Porque unha mentira mil veces repetida non constrúe unha verdade. Porque é responsabilidade compartida por todas e por todos evidenciar os datos, os feitos, os argumentos dende a autoridade que dá, non xa a razón, senón o mero sentido común. Porque non valen os silencios que claudican, a calada por resposta fronte aos ataques pero tampouco a demagoxia que nos igualaría na mediocridade argumentativa. Porque renuncio aos insultos como concesión pouco intelixente á provocación. Porque morrer tamén é reiterar ata a saciedade que morremos. Porque hai leves síntomas inequívocos de que algo se move. Por iso creo que a nosa lingua non é, como pretenden convencernos, algo inútil senón unha marabillosa ponte coa que soñar mil primaveras máis. Serao en canto sigamos crendo nela como ferramenta de comunicación e de futuro. Namentres sigamos dicindo quérote e paxaro. Repolo e bos días. O pesimismo só vale para acugular fracasos porque, quen apostaría a cabalo perdedor? Nego calquera concesión á derrota. Son optimista. Eu creo."
Rosa Aneiros

2009/06/09

A profa en Brétemas e no blog de Xerais

Tras os Premios Xerais, seguimos na rede e este blog aparece citado tanto en Brétemas como no blog de Xerais.

Premios Xerais 2009

A min tamén me tocou o Xerais

Si, si, e non estou tola, a min este ano tamén me tocou o Xerais, e ademais en varias ocasións, aínda que iso non o recollerán os papeis.

Un día chamoume o señor Bragado, ese que eu seguía en Brétemas e na Radio Galega, para me ofrecer formar parte do xurado do Premio Fundación Caixa Galicia.
Logo puiden coñecer a Noli e tamén poñerlle cara amable á voz de Celia coa que tiña falado nalgunha ocasión por teléfono.
Ese mesmo día tiven a oportunidade de participar nun xantar tan exquisito como divertido no castelo de Soutomaior. E alí tamén coñecín a Fran Alonso e a outras e outros que prefiro non nomear por medo a esquecer a alguén.
E chegou a hora do traballo e/ou diversión de intercambiar con Amanda (sempre certeira), Alba (experta en fantasías varias), Mónica (magnífica coincidente) e Verónica (pesquisadora inesgotable) os nosos pareceres e praceres sobre as lecturas con Noli (supersecretario respectuosísimo). E tiven o honor de formar parte dun xurado que lle outorgou o premio Fundación Caixa Galicia 2009 a unha das miñas máis admiradas escritoras, Rosa Aneiros.
Recibín agasallos xa moi queridos que hei conservar moi celosamente (en galego) todo o tempo.
E fixen dúas grandes descubertas: Ana Bande e Mónica Góñez.


Unha romaría de xente diversa iniciamos a travesía mariñeira nun barco festeiro que ofrecía músicas e risos fronte a nubeiros ameazadores.
Gustoulles a nosa proposta e, antes da cerimonia, mesmo deixaron chegar o sol ao paseo dos buxos onde atopei amigos.
E soaron as zanfonas e as voces potentes de Sobre rodas, como habería de ser unha terra na que todos soubesen cantar así?


E presenciei as Oito doas para San Simón de Agustín Fernández Paz alí preto, cada palabra saíndo da súa boca, que parecía que falaba o sentimento dun pobo enteiro.


E cando rematou el, puiden erguerme e, xunto cos demais, ofrecerlle en forma de longo aplauso o respecto, o cariño, a admiración... o agradecemento todo. Unha longa homenaxe coas bágoas da inxustiza de saber que a quen lle correspondería non llo ha de facer como ben merece.
Como ás veces as cousas na vida cadran aínda mellor que na ficción, Jacobo Fernández Serrano recibiu o seu agasallo de aniversario.
E tamén estiven alí cando Rosa Aneiros explicou a súa aposta pola adolescencia e lle dedicou o premio a Agustín Fernández Paz.


Logo escoiteina, A ver Rosita, que conto queres que che conte, o conto do rato chosco ou o conto de Cuba?... e souben que ben merece o premio quen tan fermosamente é quen de recibilio.


E chegou a hora dO Xefe, o noso Celta ascendía, o anuncio da dixitalización dos fondos, os logros acadados, mais un aquel acedo impedíalle o riso grande, non era por menos, o que tiña que dicir non era noticia festeira, foi breve, valente e claro, era necesario, a súa mensaxe tiña que traspasar aquel recinto, saír daquela illa, daquela ría e chegar lonxe, moi lonxe.
Prestaron a empanada, e o polbo, e o xamón, o queixo con marmelo e as roscas.
Puiden visitar “A ILLA”, observala, pisala e ulila en breves pero intensos momentos afastada do bulicio da festa.


E fixen unha viaxe de retorno en barco deliciosa, deixamos atrás a illa, unha lúa enorme e todas as luces da ría para nós no mar. Desexo forte de que aquela travesía tan pracenteira non rematase tan axiña, só un chisco máis, que ao mellor logo non o lembro ben todo.
Non, non estou tola, este ano a min tamén me tocou o Xerais.

2009/06/02

Para nais, pais e profes

Agradecería que os pais iniciasen unha campaña para solicitar nos centros de ensinanza que se respecte a legalidade vixente marcada polo
DECRETO 124/2007 POLO QUE SE REGULA O USO E A PROMOCIÓN DO GALEGO NO SISTEMA EDUCATIVO e que con carácter xeral establece unha porcentaxe de aulas en galego non inferior ao 50% do horario lectivo. Que os documentos administrativos da consellería competente en materia de educación e dos centros de ensino dependentes dela se redacten, con carácter xeral, en galego, e tamén que nas actuacións administrativas de réxime interno dos centros docentes, como actas, comunicados e anuncios, se redacte, con carácter xeral, en galego.
E nun estrito respecto á legalidade vixente lembraría que ese documento e non ningún outro ata o momento regulamenta en Galicia esta cuestión.
Tamén agradecería que os libros que aprobe o claustro para o curso entrante sexan elixidos en función da súa "calidade pedagóxica" entre aqueles existentes na lingua en que se ha de impartir a materia e non en función de que existan edicións noutras linguas que ningún alumnado vai usar. E que facer calquera outro tipo de consideración ademais de esquecer que o noso obxectivo é ensinar prexudicaría irresponsable e gravemente o sector editorial galego e os postos de traballo que del dependen.
Agradeceríao e moito.